1. Het huwelijk is een sacrament waardoor man en vrouw wettig verbonden worden en genade ontvangen om de huwelijksverpichtingen goed te vervullen.

2. God zelf heeft het huwelijk bij de schepping ingesteld. Christus heeft het tot de waardigheid van sacrament verheven.

3. Het heiligste huwelijk dat ooit aangegaan werd, is dat tussen de heilige Jozef en de heilige maagd Maria.

4. Om een geldig huwelijk te sluiten, moet voldaan zijn aan de volgende voorwaarden:

1. er mogen geen huwelijksbeletsels bestaan die het huwelijk nietig maken;
2. het huwelijk moet aangegaan worden voor de eigen pastoor of een ander daartoe gemachtigd priester in het bijzijn van minstens twee getuigen.

5. Er zijn twee soorten huwelijksbeletsels: enerzijds huwelijksbeletsels die het huwelijk ongeldig maken en anderzijds huwelijksbeletsels die het ongeoorloofd maken.

6. Het meest voorkomende huwelijksbeletsel dat een huwelijk ongeldig maakt, is dat van de bloedverwantschap tot en met de vierde graad. Ook de geestelijke verwantschap valt hieronder: een peter of meter kan dus niet huwen met zijn doopkind, noch met diens ouders.

7. Enkele weken voor het huwelijk wordt er in de parochie gebeden voor het koppel. Dit noemen we “de roepen”. De kerk doet dit om eventuele huwelijksbeletsels tijdig aan het licht te brengen.

8. Wanneer de situatie hierom vraagt, kan de kerk in bepaalde gevallen dispensatie verlenen voor huwelijksbeletsels.

9. Men moet zich voorbereiden op het huwelijk door van jongsaf aan al een deugdzaam en zuiver leven te leiden en slechts na toestemming van de ouders met een verkering te beginnen. Men moet Gods genade vragen in het gebed en door het ontvangen van de heilige sacramenten.

10. Trouwen in staat van doodzonde is een heiligschennis die Gods vloek zal uitroepen over de families.

11. Het huwelijk bestaat niet tussen gedoopten die het alleen voor de staat zijn aangegaan. Zij leven in permanente staat van doodzonde en zijn onwaardig om de sacramenten te ontvangen of een kerkelijke begrafenis te krijgen.

12. De gehuwden moeten met elkaar leven in trouw en eenheid; zij moeten hun kinderen gemeenschappelijk opvoeden in deugd en godsvrucht.

13. Het huwelijk wordt slechts ontbonden door de dood. Christus heeft immers zelf gezegd:“Wat God verbonden heeft, moet de mens niet scheiden.”

14. De sterkste band bestaat er tussen ouders en de kinderen die geboren werden uit de wettige en ware echtgenote. De apostel Paulus prijst deze band zo hoog dat hij zegt:“De vrouw zal gered worden door haar moederschap”. Deze woorden staan vooral in verband met de godvruchtige opvoeding van de kinderen, want hij voegt er dadelijk aan toe:“…als zij standhoudt in geloof en liefde en heilige bezonnenheid.”

15. Nochtans is het nog beter om in onthouding te leven dan te trouwen, omdat de zuiverheid die men zo onderhoudt, behoort tot één van de drie zgn. “evangelische raden” (gehoorzaamheid, kuisheid en armoede) en veel genade doet verkrijgen.

16. Ouders die hun kinderen verhinderen om hun roeping tot het kloosterleven na te streven, als zij hiertoe door God geroepen zijn, begaan een zware fout en dragen zware schuld voor het ongeluk van hun kinderen.

17. In het midden van de prent zien we de heilige Jozef die in de tempel van Jeruzalem voor de hogepriester het huwelijk aangaat met de heilige maagd Maria. De bloeiende lelie die de heilige Jozef in de hand houdt, doet denken aan de manier waarop hij gekozen werd om echtgenoot te worden van de heilige maagd. Toen Maria oud genoeg was om te trouwen riep de hogepriester alle jongelingen uit het huis van David tezamen die met haar wilden trouwen. Hij gaf aan allen een gewijd stokje en zei dat ze daarop hun naam moesten schrijven. Hij legde vervolgens alle stokjes op het altaar en smeekte God om zijn wil kenbaar te maken. Toen hij de stokjes terugnam, was waren er aan dat van heilige Jozef blaadjes en bloemen gegroeid. Links op de prent zien we een jongeling die droevig zijn stokje brak toen bleek dat hij niet gekozen was.

18. Bovenaan links zien we de jonge Tobias en Sara die zich met vurig gebed voorbereiden op het huwelijk. We zien de engel Rafaël die de duivel verjaagt die de eerste zeven echtgenoten van Sara gedood had omdat zij op slechte wijze het huwelijk wilden aangaan. Tobias en Sara namen nu echter het besluit om God trouw te dienen, en kregen daardoor bescherming van de engel.

19. Onderaan zien we hoe een priester een kerkelijk huwelijk inzegent.

20. Bovenaan rechts zien we Adam en Eva. God had Eva geschapen uit de rib van Adam. Hij zegende hen met de woorden:“Wees vruchtbaar en word talrijk”

21. God schenkt zijn rijkste zegen aan het huisgezin dat ’s morgens en ’s avonds tot Hem bidt en zijn geboden onderhoudt.

1. Het heilig oliesel is een sacrament door Christus ingesteld, waardoor aan zieken genade wordt verleend voor de genezing van hun ziel en lichaam.

2. We weten zeker dat Christus dit sacrament zelf ingesteld heeft vanwege deze tekst van het Concilie van Trente:“Vervloekt zij degene die beweert dat het Heilig Oliesel geen echt, door Christus ingesteld sacrament is.”

3. Het heilig oliesel wordt toegediend door bisschoppen en priesters.

4. De priester die het heilig oliesel toedient, zalft met heilige olie de ogen, oren, neus, mond, handen en voeten van de zieke en smeekt God om hem de zonden te vergeven die hij met zijn zintuigen bedreven heeft.

5. Het heilig oliesel vergeeft de dagelijkse zonden en ook de doodzonden indien de zieke niet meer kan biechten. Het geeft sterkte in lijden en bekoring en vooral tijdens de doodstrijd. Het helpt zieken om te genezen, als het God belieft.

6. Wat bedoelen we met“het heilig oliesel vergeeft de zonden”?

1. Het sacrament wist alle zonden uit die de zieke vergeten is of niet meer kan biechten;
2. Het bevrijdt de zieke van de overblijfselen van de zonde, met name een rusteloos geweten, de doodsangst en van alle onvolmaaktheden die in de ziel achterblijven nadat ze van de zonde gezuiverd is.

7. Zieken worden vooral blootgesteld aan deze bekoringen:

1. De overmoed waarmee ze stoutmoedig vertrouwen op Gods barmhartigheid;
2. De wanhoop waardoor ze omwille van hun zonden gaan twijfelen aan Gods genade.

8. Het heilig oliesel sterkt de zieke tegen deze bekoringen. Het schenkt hem een geest van boetvaardigheid bij het besef van de begane zonden en sterkt het vertrouwen in Gods barmhartigheid.

9. Het heilig oliesel helpt zieken om heilig te sterven:

1. Het vermeerdert de heiligmakende genade in hen;
2. Het geeft hen de moed die nodig is om hun leven aan God te offeren.

10. Het heilig oliesel verzacht de pijn van een zieke en helpt hem om weer gezond te worden, indien dit nog mogelijk is.

11. We mogen niet tot het laatste moment te wachten om het heilig oliesel toe te dienen. Zo zouden we immers het risico lopen dat de zieke zonder het sacrament ontvangen te hebben, komt te overlijden en er dus niet de vruchten van zou kunnen ontvangen.

12. Vooraleer het heilig oliesel te ontvangen, moet de zieke biechten als hij in staat van doodzonde verkeert. Als hij niet meer kan biechten, moet hij zich innerlijk berouwen over zijn zonden en de absolutie wensen.

13. Terwijl de zieke het laatste sacrament ontvangt, moet hij aan God vergiffenis vragen voor alle zonden die hij met zijn zintuigen bedreven heeft, hopen op Gods barmhartigheid en nederig zijn leven aan God offeren.

14. Na het ontvangen van het heilig oliesel moet de zieke regelmatig deoefeningen van geloof, hoop en liefdeoverwegen, het kruisbeeld aanschouwen en godsvruchtig de namen van Jezus, Maria en Jozef aanroepen.

15. We moeten zieken aansporen om het heilig oliesel te ontvangen; dat is trouwens de grootste dienst die we hen kunnen bewijzen, aangezien hun zaligheid er dikwijls vanaf hangt. Als we dit zelf niet kunnen doen, moeten we een herder van de parochie op de hoogte brengen van de situatie waarin de zieke zich bevindt.

16. Als de zieke op sterven ligt, moeten de aanwezigen de gebeden der stervenden lezen en de zieke besprenkelen met gewijd water. We weten immers dat dit de kracht heeft om de duivel te verdrijven.

17. Het heilig oliesel mag meerdere malen toegediend worden, maar slechts éénmaal voor dezelfde ziekte.

18. Het heilig oliesel mag en moet toegediend worden aan iedereen die tot de jaren van verstand gekomen is en ernstig ziek is.

19. Op deze prent zien we een zieke die het heilig oliesel toegediend krijgt. Bovenaan is een engel die een brede wimpel vasthoudt met daarop de woorden die de Heilige Jakobus aan de eerste gelovigen schreef:“Is iemand van u ziek? Laat hij de oudsten van de gemeente roepen; zij moeten een gebed over hem uitspreken en hem met olie zalven in de naam van de Heer. En het gelovige gebed zal de zieke redden en de Heer zal hem oprichten. En als hij zonden heeft begaan, zal het hem vergeven worden.”Een andere engel toont met de ene hand de hemel en houdt met de andere hand een kroon vast.

20. Toen de Heilige Martinus op sterven lag, draaide hij plots zijn ogen opzij en riep: “Wat doet gij daar, wreed beest?” Dat wreed beest was de duivel die een laatste poging waagde om de heilige man naar de hel te sleuren. Gelukkig genoeg had de dienaar van God het heilig oliesel ontvangen. Door dit sacrament heeft Christus de zieke gesterkt in zijn lijden en bekoringen en vooral in zijn doodstrijd. Vraag vaak de genade om niet te moeten sterven zonder het heilig oliesel ontvangen te hebben.

1. Het vormsel is een sacrament dat iemand die gedoopt is kan ontvangen om van de Heilige Geest kracht te ondervinden in de belijdenis van het geloof.

2. De Heilige Geest schenkt zeven gaven: wijsheid, inzicht, raad, sterkte, kennis, vroomheid en ontzag voor God.

3. De wijsheid is een gave die ons respect bijbrengt voor de godsdienstige zaken, zoals het gebed, het woord van God en de sacramenten.

4. Het inzicht is een gave die onze geest laat nadenken over de mysteries van het geloof.

5. De raad is een gave waarmee we kunnen herkennen met welke keuzes we God eren en onze rechtvaardiging bewerkstelligen.

6. De sterkte is een gave die ons help onze plichten na te komen, ondanks alle mogelijke hindernissen.

7. De kennis is een gave die ons leidt wanneer we proberen Gods wil te begrijpen.

8. De vroomheid is een gave die ons aanspoort om onze geestelijke plichten trouw te vervullen en God te beminnen met een kinderlijke liefde.

9. Het ontzag voor God is een gave die ons eerbied en liefde voor God inboezemt, maar ons ook doet vrezen Hem te vergrammen.

10. Het vormsel wordt toegediend door de bisschop, als wettige opvolger van de apostelen.

11. De bisschop dient het vormsel toe door handoplegging en zalving met heilig chrisma, onder het uitspreken van de heilige woorden.

12. Heilig chrisma is een mengsel van olijfolie en balsem en wordt op Witte Donderdag door de bisschop gewijd.

13. Olie is zacht, krachtig en overvloedig, net als de genade die de Heilige Geest over de vormeling uitstort.

14. Balsem verspreidt voor iedereen een aangename geur, en de vormeling kan, net als Christus, voor iedereen een stichtend voorbeeld worden.

15. Balsem is een welriekend sap dat uit sommige bomen vloeit.

16. De bisschop zalft het voorhoofd van de vormeling met het teken van het kruis. Hij maakt daarmee duidelijk dat een christen zich nooit mag schamen over het kruis, maar zijn geloof in de Gekruisigde zonder vrees moet belijden.

17. De bisschop geeft ook een lichte kaakslag om duidelijk te maken dat we moeten bereid zijn voor Christus en voor het geloof alle vervolgingen te verdragen.

18. Om het vormsel waardig te ontvangen, moet de vormeling gedoopt zijn, behoorlijk onderwezen en vrij van doodzonde.

19. De gevormde is nog meer dan voordien verplicht te leven als een waar christen.

20. Het vormsel is niet strikt noodzakelijk voor iemands rechtvaardiging, maar het is zonde het vormsel niet te ontvangen uit nalatigheid of uit onverschilligheid.

21. Bovenaan links bevecht een soldaat een draak met zeven koppen. Het vormsel geeft ons de nodige kracht om de zeven hoofdzonden te bestrijden.

22. Rechts bovenaan zien we een jongen die voor een heidense rechter is gedaagd, die wil dat de jongen zijn geloof ontkent. De jongen verklaart echter dat hij christen is, zoals zijn moeder het hem heeft geleerd. Hiermee wordt duidelijk gemaakt dat we door het vormsel de kracht krijgen om ons geloof ondanks vervolgingen te belijden.

23. Het hoofdtafereel van de prent stelt Petrus en Johannes voor, die het vormsel geven aan de gelovigen van Samaria. Ze leggen hen de handen op, zodat ze de Heilige Geest ontvangen. Rechts van Petrus staat een man met een geldbeurs in de hand. Het is Simon, die als tovenaar optrad, die de apostelen vraagt hem hun macht te verkopen, zodat ook hij de Heilige Geest zou kunnen geven. Petrus wijst hem streng terecht omdat hij met geld de gave van God wil kopen.

24. De Heilige Geest is op deze prent afgebeeld als een duif die boven de vormelingen vliegt en zijn gaven uitstort.

25. Alvorens de bisschop het sacrament aan de vormelingen toedient, bidt hij: Almachtige God, Vader van onze Heer Jezus Christus, Gij hebt uw dienaren herboren doen worden uit het water en de Heilige Geest en bevrijd uit de macht van de zonde. Wij bidden U: zend over hen de Heilige Geest, de Trooster, schenk hen de geest van wijsheid en verstand, de geest van inzicht en sterkte, de geest van kennis, van ontzag en liefde voor uw naam. Door Christus onze Heer.

1. Een sacrament is een door Christus ingesteld uitwendig teken waardoor we een bijzondere genade verkrijgen.

2. De sacramenten zijn uitwendige tekenen omdat zij zichtbaar verwijzen naar de onzichtbare genade die ze ons geven.

3. Er zijn zeven sacramenten: het doopsel, het vormsel, de eucharistie, de biecht, de ziekenzalving, het wijdingssacrament en het huwelijk.

4. De sacramenten heiligen ons op twee manieren: sommige sacramenten doen ons overgaan van de dood in de zonde naar het leven in de genade; andere vermeerderen de heiligmakende genade die we reeds hadden.

5. De sacramenten die ons doen overgaan van de dood in de zonde naar het leven in de genade zijn het doopsel en de biecht. Men noemt deze de sacramenten van de doden.

6. De sacramenten die de heiligmakende genade vermeerderen zijn het vormsel, de eucharistie, de ziekenzalving, het wijdingssacrament en het huwelijk.

7. De sacramenten brengen genade voort uit zichzelf, door de kracht van de instelling en de verdiensten van Jezus Christus. Zij geven die genade aan alle mensen die ze waardig ontvangen.

8. De persoon die een sacrament onwaardig ontvangt, begaat de zonde van een heiligschennis, omdat hij iets schendt dat heilig is.

9. Er zijn enkele sacramenten die men slechts éénmaal kan ontvangen: het doopsel, het vormsel en het wijdingssacrament. Dit is omdat ze een onuitwisbaar geestelijk merkteken op de ziel aanbrengen.

10. Deze merktekenen onderscheiden ons van de mensen die deze drie sacramenten niet ontvangen hebben, en wijden ons op een bijzondere wijze aan God toe.

11. Het doopsel is een sacrament dat ons zuivert van de erfzonde en ons kinderen maakt van God en de kerk.

12. De mensen die reeds tot de jaren van verstand gekomen zijn en dan – mits voldaan te hebben aan de nodige vereisten – het doopsel ontvangen, verkrijgen daarbij eveneens vergiffenis voor alle zonden die ze tot dan toe mochten bedreven hebben.

13. De ouders zijn verplicht een kind zo snel mogelijk na de geboorte te laten dopen. Alle uitstel is gevaarlijk: stel dat het kindje zou sterven zonder doopsel, dan wordt het voor eeuwig uit de hemel uitgesloten.

14. Als het doopsel met water onmogelijk is, kan het vervangen worden: 1° door de marteldood, die men het “doopsel van bloed” noemt; 2° door het oprechte verlangen om het doopsel te ontvangen, gekoppeld aan een volmaakt berouw. Dit noemt men het “doopsel door begeerte”

15. Normaal gezien moet de priester dopen, maar in tijden van nood mag en moet iedereen dat doen.

16. Om te dopen, moet eenzelfde persoon water gieten over het hoofd van de dopeling, terwijl hij zegt: “Ik doop u in de naam van de Vader, de Zoon en de Heilige Geest.”

17. De gedoopte belooft om de katholieke leer vast te zullen geloven en belijden en goed en christelijk te leven.

18. Het doopsel van Christus, dat in het midden van de prent wordt afgebeeld, geeft duidelijk aan welke de uitwerkingen van het doopsel zijn.Toen Jezus gedoopt was, kwam Hij meteen uit het water. En zie, daar opende zich de hemel voor Hem en Hij zag de Geest van God als een duif neerdalen en op Hem neerkomen. Er kwam een stem uit de hemel, die zei: ‘Dit is mijn geliefde Zoon, in wie Ik vreugde vind.’Door het doopsel worden wij kinderen van God; de Heilige Geest komt in ons hart met zijn genade en wij worden zo erfgenamen van het rijk van de hemel.

19. Onderaan zien we een priester die een kind doopt. Het witte doopkleed dat een engel vasthoudt en waarmee de gedoopte bekleed wordt, staan symbool voor de ziel van de gedoopte die bekleed wordt met genade en zuiverheid, zoals een kleed dat haar in de ogen van God bevallig en aangenaam maakt.

20. Een kind dat onmiddellijk na het doopsel overlijdt, gaat recht naar de hemel. Dat zien we in de rechterbovenhoek van de prent waar een kind dat vlak na het doopsel gestorven is, door een engel in de hemel binnengedragen wordt.

21. Het doopsel is absoluut noodzakelijk; kinderen die niet gedoopt zijn, kunnen niet zalig worden. Linksboven op de prent zien we de ziel van een kind dat zonder doopsel gestorven is en ronddoolt op een onbekende plaats waar zij voor eeuwig van het hemels geluk beroofd is.

22. Het doopsel met water van Johannes de Doper was geen sacrament maar slechts een voorafbeelding ervan. Het symboliseerde dat de mens tot innerlijke bekering bereid was.

1. De hel is de plaats waar de verdoemden het eeuwig verlies van God betreuren, door het vuur gekweld worden en met de duivels pijn lijden zonder einde.

2. Wie in staat van doodzonde sterft, gaat naar de hel.

3. Het is zeker dat de pijn van de verdoemden eeuwig duurt. Jezus verklaart immers in het Evangelie dat bij het Laatste Oordeel de bozen veroordeeld zullen worden om in het eeuwig vuur te branden. Op een andere plaats herhaalt Onze-Lieve-Heer tot driemaal toe dat de worm die de verdoemden knaagt, niet sterven zal; en dat het vuur dat hen verbrandt, niet zal uitdoven.

4. Het ongeluk van de verdoemden is zo verschrikkelijk omdat God hen straft als God en dus met oneindige rechtvaardigheid.

5. Geen enkele verdoemde kan God aanschouwen. Daarnaast wordt ieder nog gestraft volgens de grootte van zijn zonden.

6. Als men dit aandachtig overweegt is niets efficiënter om de kwade driften te leren beheersen en niet meer te zondigen. Het boek Wijsheid van Jezus Sirach zegt ons dan ook: “Denk bij al je woorden aan je levenseinde en je zult je leven lang niet zondigen.”

7. Door het overwegen van de uitersten moet men al erg aan de zonde gehecht zijn om zijn christelijke plicht niet te beminnen. Daarnaast is het tegelijk een middel om ons verschijnen voor de Rechter te oefenen, die de rechtvaardigheid zelf is. Men zal Hem rekenschap moeten afleggen over alle werken en woorden, maar ook van de heimelijkste gedachten en de verdiende straf hiervoor ondergaan.

8. Deze plaat tekent een beeld van het lijden dat men in de hel zal moeten verduren. Boven zien we de zeven openingen van de hel die aangeduid worden door de eerste letters van de zeven hoofdzonden:

• H voor hoogmoed
• Gi voor gierigheid
• O voor onkuisheid
• N voor nijd
• Gu voor gulzigheid
• Gr voor gramschap
• T voor traagheid

Hierdoor wordt aangegeven dat het vooral door de hoofdzonden is dat we in de hel gestort worden.

9. Boven elk van deze letters verbeeldt een dier de zonde waarover het gaat. Een pauw verbeeldt de hoogmoed; een pad de gierigheid; een bok de onkuisheid; een slang de nijd; een varken de gulzigheid; een leeuw de gramschap; en een schildpad de traagheid.

10. De algemene straf voor alle verdoemden is het alles verterende vuur. Daarnaast moet ieder nog lijden in overeenstemming met zijn eigen zonden.

11. Onder de letter H worden de hoogmoedigen tot aan de voeten van Satan gesleurd. Ze worden verplicht om voor hem neer te knielen omdat ze dit tijdens hun leven niet voor God wilden doen.

12. Onder de letter Gi ziet men de gierigaards met een geldbeurs aan hun hals. Deze herinnert hen eraan dat ze zo stom waren om de vergankelijke goederen van de wereld hoger te achten dan de eeuwige goederen.

13. Onder de letter O worden de zedenlozen verschrikkelijk gefolterd door de duivels of door wilde dieren verscheurd. Hiermee geeft men aan hoe wreed de duivels de verdoemden behandelen.

14. Onder de letter N worden de jaloersen omslingerd, gebeten en verscheurd door afgrijselijke slangen.

15. Onder de letters Gu worden de gulzigaards en dronkaards voor ondraagelijke honger en dorst verteerd, en gevoed met de gal van een draak en het gif van een adder. Zij worden eeuwig begoten met de wijn van Gods toorn. Een hellehond met wijd gapende muil stelt hun geweten voor. Het verwijt hen eeuwig hun vroegere gulzigheid en buitensporigheden.

16. Onder de letters Gr beledigen de grammoedigen en de op wraak belusten elkaar tot er onderlinge gevechten uitbreken.

17. Onder de letter T worden de luiaards door gloeiende prikkels aangemaand, door schorpioenen geprikt en voor eeuwig in de vuurkolk vastgenageld.

18. De overtreders van de tien geboden en de heiligschenners van de zeven sacramenten worden vertrappeld door een gedrocht met zeven koppen en tien horens. Zijn brandende adem verstikt hen allemaal.

19. Onder, links vertrappen paardmensen de ketters, zij die onrechtvaardige rechtsgedingen aangingen of door goddeloze boeken, kranten en weblogs de godsdienst bestreden.

20. In het midden van de hel staat een uurwerk waarvan de wijzer steeds hetzelfde uur aanduidt: eeuwigheid. Dit betekent dat de folteringen van de verdoemden altijd zal blijven duren. Wie eens de hel ingaat, komt er nooit meer uit.